به گزارش پایگاه خبری «تهران نیوز»، معصومه اصطلامی، فعال رسانه‌ای در یادداشتی نوشت: از سوی بسیاری از صاحب‌نظران یکی از ویژگی‌های کشورهای جهان سوم جوانی جمعیت آنهاست یعنی جمعیت زیر ۱۵ سال مدنظر است چرا که این جمعیت در تولید و افزایش آن نقشی ندارد و صرفاً می‌توان گفت آنها مصرف‌کننده مطلق هستند، همچنین امید به زندگی در آنها کم و میزان مرگ و میرشان بالا است.
جمعیت ایران در سال‌های ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۵ به سمت جوانی حرکت کرد و تا سال‌های ۱۳۶۵ این امر شدت گرفت، به طوریکه در سال‌های منتهی به سال ۱۳۷۰ تصمیمی بر کنترل جمعیت از سوی دولت وقت گرفته و سیاست‌هایی در این راستا تدوین، ابلاغ و اعمال شد.
شعارهایی از قبیل «فرزند کمتر، زندگی بهتر» به شدت فرهنگ‌سازی شد و بسیاری از سیاست‌های دولت در راستای کاهش جمعیت برنامه‌ریزی شد.
این طرح و سیاست با موفقیت اجرا و رشد جوانی جمعیت ایران به تدریج در سال‌های ۱۳۶۵ تا ۱۳۷۵ کاهش یافت، به نحوی این مسیر با شتاب طی شد که تا سال ۱۳۸۵ جمعیت ایران به سوی سال‌خوردگی و پیری پیش رفت.
به عبارتی زنگ خطری از سوی بسیاری از جامعه‌شناسان و کاردانان این حوزه زده شد، هشدارهای متعدد در خصوص آسیب‌های پیری جمعیت داده شد.
به نحوی که در این سال‌ها مقام معظم رهبری بر غلط بودن سیاست کاهش جمعیت اذعان داشتند و از اجرای این سیاست اظهار پشیمانی کردند.
این امر موجب شد سیاست‌ها در راستای افزایش جمعیت برنامه‌ریزی و تدوین شود هر چند این امر کار بسیار سخت و دشواری بود. چرا که بسیاری از خانواده‌ها با این فرهنگ بزرگ شدند که با فرزند کمتر زندگی بهتر و رفاه بیشتر خواهد بود، در نتیجه زیر بار مسئولیت فرزندآوری نمی‌رفتند و حتی می‌توان گفت بسیاری که در یک دوره گذشته کاهش جمعیت را فرهنگی غربی و مدرن مطرح کرده بودند، باعث شد برگشت از مسیر دشوارتر از قبل شود.
در سال‌های متمادی در سخنرانی‌های متعدد رهبری کلیدواژه‌هایی «جمعیت»، «افزایش جمعیت»، «فرزندآوری» و مسائل مربوط به این حوزه بسیار شنیده می‌شد؛ در سال‌هایی بعد از سال ۱۳۸۵ قدم‌هایی در راستای تدوین سیاست یا طرحی در جهت افزایش جمعیت برداشته شد ولیکن این گام‌ها چندان افاقه نکرد و موجب ترغیب مردم در مشارکت برای بحث جوانی جمعیت نشد.
یکی از طرح‌های سال‌های اخیر در این حوزه طرح حمایت از خانواده و جوانی جمعیت است، این طرح در جوانب مختلف به موضوع جوانی جمعیت و فرزندآوری پرداخته است.
اگر بخواهیم دقیق‌تر به این قانون اشاره کنیم این طرح در جلسه مورخ ۲۴ مهر سال ۱۴۰۰ کمیسیون مشترک طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و طی نامه‌ای مورخ ۲۴ آبان ماه سال ۱۴۰۰ توسط رئیس‌جمهور ابلاغ شد.
قرارگاه جوانی جمعیت نیز با هدف تدوین برنامه عملیاتی در راستای جوانی جمعیت و هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی در این طرح تشکیل شد.
در این قانون همه وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های زیرمجموعه دولت موظف شده‌اند تا قوانین و دستورالعمل‌های مرتبط با موضوع خانواده، فرزندآوری و جمعیت را در چارچوب مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی تهیه و در زمان مقرر ارائه کنند.
در این قانون مواردی از جمله اعطای وام و تسهیلات به خانواده‌ها تا اعطای بورسیه به فرزندان، اعطای زمین به خانواده‌های دارای سه فرزند و بالاتر، اعطای خودرو به مادران، سه برابر شدن یارانه و جذب افراد در دستگاه‌ها، تسهیلات مرخصی زایمان و غیره تدوین و برنامه‌ریزی شده است.
هر چند از نظر بسیاری از افراد ایراداتی به این قانون وارد است چراکه تنها بحث اعطای زمین یا خودرو و یا تسهیلات برای فرزندآوری انگیزه کافی برای خانواده‌ها نخواهد بود که وارد مشارکت در این طرح شوند.
بعد مهم این امر بحث فرهنگی است، زوجین بسیاری هستند که از نظر مالی تمکن کافی را برای فرزندآوری دارند ولیکن زیر بار مسئولیت این امر نخواهند رفت چراکه فرزند را باری بر دوش خود و بر اساس فرهنگ فردگرایی فرزند را مانعی در راستای اهداف خود می‌دانند. موضوع مشکلات باروری و ناباروری و هزینه‌های درمان نازایی نیز مسئله مهمی است که باید چاره‌ای برای آن اندیشیده شود.
اگر در حوزه موادی که در این قانون آورده شد کمی تامل شود درمی‌یابیم نگاه حاکمیت به بحث فرزندآوری حمایت نبوده، بلکه تشویق است یعنی در بسیاری از موارد ضروریات اولیه و بسیار ساده همچون تامین پوشک، شیرخشک، نیازهای جسمی و تغذیه‌ای مادران باردار و غیره نادیده گرفته شده است.
افرادی که تصمیم به فرزندآوری داشته باشند هیچگاه برای گرفتن خودرو و یا زمین وارد این پروسه نخواهند شد در حالیکه نیازهای اولیه یک نوزاد را نمی‌توانند تامین کنند، پس در قدم اول حاکمیت باید در این نیازهای بسیار ساده نگاه حمایتی داشته باشد.
همچنین در این قانون بازه زمانی برای مشمولان اعطای تسهیلات در نظر گرفته شده است، قطعاً کسی که تصمیم بر فرزندآوری داشته باشد نگاهی بر اطرافیان خود خواهد کرد که بداند اوضاع آنها چطور است.
کسانی که سال‌های قبل از تدوین این قانون و بازه زمانی که در آن مشخص شده فرزند دارند در این قانون دیده نشده‌اند! این مسئله قطعاً بر تصمیم افراد برای فرزندآوری تاثیرگذار خواهد بود.
انتهای پیام/*
منبع: tehrannews-759701
